منفعت یا خیرخواهی؛ انگیزه فشار برای الحاق و گسترش محدوده شهرها چیست؟

گفتگو با حسن سجادزاده، استاد گروه طراحی شهری دانشگاه بوعلی همدان

موضوع الحاقات ارضی مرتبط با نهضت ملی مسکن در شهر همدان با تهیه طرح جامع این شهر گره خورد که از مدت‌ها پیش در دست تهیه بود. در زمان دولت دوازدهم بحث از گسترش 670 هکتار بود؛ ولی در دولت سیزدهم این میزان تا حدود 2000 هکتار، شامل سه روستا افزایش یافت که بیش از یک سوم سطح یک شهر کهن را در یک مقطع به آن می‌افزود. این شکل از الحاقات نامتعارف حتی صدای یکی از موافقان پروپا قرص گسترش‌های شهری را هم درآور به خصوص که خبرهایی جسته و گریخته از اعمال فشار برخی افراد ذی‌نفوذ محلی و معاملات گسترده و مشکوک ارضی در اطراف شهر حکایت می‌کرد...

یادداشت فرشید سامان‌پور؛ پژوهشگر شهرسازی

گاهی زمین‌خوارها هم گاهی غصه مردم را دارند، دنبال تهیۀ سرپناهی در شهرهای آلوده و یک چهاردیواری برای آخر هفته همان فلک‌زده‌ها در نقاط خوش آب و هوا هستند. گاهی خودشان هم واسطۀ خیرند. تا اینجای کار عجیب نیست و اتفاقاً خیلی هم عادی است. اینکه همین اشک‌های زلال مبنای سیاست‌ها و تصمیماتی هم بشود عجیب نیست و متأسفانه مختص ایران هم به نظر نمی‌رسد. مشکل آنجایی است که این سرپوش‌ها وارد حوزۀ علم و سیاست‌پژوهی بشود و کلاً بخواهد منطق علمی را بیمار کند و از ریشه درآورد. این یکی فکر کنم از خصایل نادر سیاست‌گذاری در ایران باشد.

یادداشت غزاله ایل‌کا؛ پژوهشگر شهرسازی

رشد فیزیکی شهرها گاه به شکل افزایش محدوده شهر یا به اصطلاح گسترش افقی عینیت یافته و گاه در قالب رشد عمودی، درون‌ریزی جمعیت شهری و الگوی رشد شهر فشرده نمود می‌یابد. گسترش عمودی شهر‌ها در برابر گسترش افقی و افزایش عرصه شهر‌ها، همواره موضوع بحث و مناقشه متخصصان از انتظام‌های فکری مختلف از جنبه‌های مختلف نظری، حقوقی و تجربی (بررسی نظرات متخصصین و تجربه‌های الحاق اراضی در کشور) بوده است.

یادداشت فرشید سامان‌پور؛ پژوهشگر شهرسازی

زمانی که احمدی‌نژاد و بعد قالیباف شهردار تهران شدند، تراکم تهران حول و حوش 100 نفر بر هکتار بود. زمانی که اصلاح‌طلبان آن را دوباره تحویل گرفتند (و البته با احتساب عوارض آن دوره در سال‌های بعد) تراکم از 140 نفر بر هکتار هم بالا زد. دلیل آن هم مشخص بود...