کتاب تازه: «تاریخ خشکسالی در خراسان رضوی؛ عوامل، پیامدها و راهکارهای رویارویی»
پژوهش حاضر بر آن است که با بهره‌گیری از روش مطالعه‌ی تاریخی، تصویری از سیر تاریخیِ خشکسالی و پیامدهای آن در استان خراسان رضوی و راهکارهای رویارویی نظام‌های دیوانی- اداری و مردم با این مشکل ارائه داده و با مقایسه‌ی گذشته با اکنون، به تصمیم‌سازی و مدیریت بهتر در این زمینه در حال و آینده کمک کند.
از آنجا که بررسی پیشینه‌ی تاریخی هر موضوع دست‌مایه و سرمایه‌ی مهمی برای در اختیار داشتن تصویری مناسب از آن موضوع و سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری درست درباره‌ی آن است؛ گردآوری و تدوین تاریخ خشکسالی، پیامدهای آن، شناسایی راه‌های رویارویی با آن به صورت علمی، مستند، و همه‌جانبه‌نگر و مقایسه با وضعیت کنونی ضرورتی مهم به شمار می‌آید. بر این مبنا، پژوهش حاضر بر آن است که با بهره‌گیری از روش مطالعه‌ی تاریخی، تصویری از سیر تاریخیِ خشکسالی و پیامدهای آن در استان خراسان رضوی و راهکارهای رویارویی نظام‌های دیوانی- اداری و مردم با این مشکل ارائه داده و با مقایسه‌ی گذشته با اکنون، به تصمیم‌سازی و مدیریت بهتر در این زمینه در حال و آینده کمک کند.
اگرچه، به طور معمول، بسیاری از آگاهی‌های تاریخی در این زمینه در کتاب‌ها، مقالات و دیگر اسناد چاپی یافت می‌شوند، درعین‌حال، با توجه به اینکه بخش اصلی کار به دوره‌ی معاصر و وضعیّت خشکسالی در دهه‌های اخیر مربوط است، گفت‌وگو با افراد مرتبط با موضوع (صاحب‌نظران دانشگاهی، کارشناسان و مدیران حوزه آب، کشاورزی و فعالان حوزه آب و محیط زیست) در چارچوب شیوه‌ی «تاریخ شفاهی» نیز ضرورت یافته است. همچنین، با توجه به وجود هزاران سند آرشیوی در این زمینه، «سندپژوهی» نیز به عنوان شیوه‌ای تکمیلی مورد توجه قرار گرفته است. در نهایت، محتوای پژوهش از کنار هم قراردادن و مقایسه‌ی گزارش‌های تاریخی- سندی از صدها منبع نوشتاری و نظرات شفاهی کارشناسی و نقد و تحلیل آنها شکل گرفته است.
تاریخ خشکسالی در خراسان رضوی؛ عوامل، پیامدها و راهکارهای رویارویی
جواد عباسی، میلاد پرنیانی، جمشید قشنگ
جهاد دانشگاهی، ۱۴۰۳
فهرست کتاب:
فصل ۱. خشکسالی در خراسان در گذر تاریخ
فصل ۲. عوامل انسانیِ تداوم و گسترش خشکسالی
فصل ۳. پیامدهای خشکسالی
فصل ۴. راهکارهای رویارویی با خشکسالی (گذشته، حال، و آینده)
نتیجه‌گیری پایانی
منابع و مأخذ
