کارنامه متناقض؛ نقاط نورانی در سایه‌ی هفت ابهام
دهمین دوره انتخابات شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان با ویژگی‌هایی چون مشارکت کم‌نظیر و دستاوردهایی چون سلامت و شفافیت الکترونیک، سرعت و وقت در مراحل مختلف آغاز شد، اما در مراحل پایانی با هفت چالش‌های مهمی مواجه شد. گزارش تحلیلی روزن‌آنلاین به بررسی این چالش‌ها می‌پردازد.
روزن‌آنلاین؛ انتخابات اخیر شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان در شرایطی برگزار شد که باوجود برخی نقاط قوت قابل توجه که همگان به آن اذعان دارند، ابهامات و شبهاتی در رابطه با برخی مراحل آن مطرح است و در میان جامعه تخصصی .مهندسی ساختمان و در مواردی، در سطح عمومی نیز، حساسیت‌هایی را برانگیخته است
از جمله نقاط قوت این انتخابات می‌توان به مشارکت کم‌نظیر، اعتراضات اندک در موضوع بررسی صلاحیت‌ها، انتخابات برگزاری انتخابات الکترونیکی شفاف و کم‌حاشیه، سرعت عمل در تعیین 32 عضو شورای مرکزی از میان 64 عضو معرفی شده توسط هیئت عمومی و در توجه به تعداد آرای معرفی شدگان در انتخاب 32 نفر اشاره کرد.
اما در مراحل پایانی فرایند انتخابات ترکیب اعضای اصلی و علی‌البدل و در نهایت معرفی رییس پیشنهادی به رییس جمهور توسط وزیر، ابهاماتی جدی نیز مطرح است که در ادامه به آن اشاره می‌شود.
یک - بحران اعتماد ناشی از تعارض منافع
در آبان 1403 پس از گمانه‌زنی‌های متعدد، فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی طی حکمی امین مقومی را به‌عنوان سرپرست سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور جایگزین حمزه شکیب کرد. این حکم به‌دنبال ابلاغ حکم محکومیت رئیس سابق سازمان نظام مهندسی کشور از سوی وزیر راه و شهرسازی امضا شد. در انتخابات اخیر یعنی در دهمین دوره، پررنگ‌ترین نقد متوجه حضور امین مقومی، سرپرست سازمان و نامزد همزمان انتخابات بوده است. در این رابطه، بسیاری به این نکته اشاره می کنند که این وضعیت سوالاتی را در خصوص اخلاق انتخاباتی و حرفه‌ای مطرح می‌کند؛ اینکه معمولاً کسی که مسئولیت اجرای یک انتخابات را برعهده دارد، مناسب نیست که خود در انتخابات برای همان سمت شرکت کند تا این شائبه استفاده از امکانات و موقعیت شغلی برای تبلیغات مطرح نشود. احمد خرم وزیر اسبق راه و شهرسازی (و رییس اسبق این سازمان)، در مکاتبه‌ای با رییس جمهور پزشکیان این نکته را به صراحت مطرح کرده است.
حمایت وزیر اسبق راه از حناچی برای ریاست سازمان نظام مهندسی
احمد خرم خطاب به رییس جمهور: رأی هزاران مهندس کشور را نادیده نگیرید!بر اساس مستنداتی که به تحریریه روزن‌آنلاین ارسال شده است؛ در آستانه انتخاب رئیس جدید شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، احمد خرم، وزیر اسبق راه و ترابری و رئیس پیشین این سازمان، در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور از حناچی برای ریاست سازمان نظام مهندسی حمایت کرد. او حطاب به رییس جمهور نوشته است رأی هزاران مهندس کشور را نادیده نگیرید! و «تفاوت تنها یک رأی» میان مهندس مقومی و دکتر پیروز حناچی، بر لزوم توجه به معیارهای فراتر از تعداد آرای شورای مرکزی تأکید کرد.
دو - نقض تشریفات قانونی: غیبت وزیر و تأخیر غیرموجه
برگزاری جلسه رأی‌گیری شورای مرکزی در ۶ مرداد بدون حضور وزیر راه و شهرسازی، مغایر با ماده ۲۲ قانون نظام مهندسی است. این ماده تأکید می‌کند معرفی نامزدهای ریاست شورا باید در جلسه اول انجام شود. برخی این شبهه را وارد کرده اند که تأخیر یک‌روزه زمینه ساز گمانه‌زنی و ابهاماتی شده است.
سه - شبهاتی پیرامون ترکیب اعضای اصلی و علی‌البدل
در سایت سازمان شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان (لینک خبر) آمده است که:
«در انتخاب نهایی اعضای شورای مرکزی، با تأکید بر دو اصل اساسی؛ اهمیت آرای هیأت عمومی در هر رشته تخصصی و لزوم حضور متوازن نمایندگان از استان‌های مختلف کشور به‌منظور تحقق عدالت صنفی، وزیر راه و شهرسازی احکام ۲۵ نفر به عنوان اعضای اصلی و ۷ نفر به عنوان اعضای علی‌البدل شورای مرکزی را صادر کرد.»
این نکته مثبت و قابل توجه است. اما از سوی دیگر، بررسی لیست 32 نفر از منظر ترکیب اعضای اصلی و علی‌البدل (25 اصلی + 7 علی‌البدل) ابهاماتی دیگر را ایجاد می کند. گفته می شود اعضای اکثریت استان‌هایی که در فهرست علی‌البدل جا یافته‌اند (خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، قزوین، ایلام و مازندران) در رای به گزینه پیشنهادی ریاست شورای مرکزی نظر مشخص و همسویی داشته‌اند. این موضوع، زمزمه‌هایی را در میان اهالی سازمان نظام مهندسی ساختمان برانگیخته است.
چهار - وزن اندک تهران
استان تهران با دارا بودن بیش از ۳۰٪ آراء و بیشترین جمعیت مهندسی کشور، تنها یک کرسی اصلی را در شورا دریافت کرده است. اکنون که خبرها حاکی از استعفای تنها نماینده تهران در میان اعضای اصلی است؛ در صورت صحت این خبر در میان اعضای اصلی شورای مرکزی، هیچ عضوی از تهران حضور نخواهد داشت. به نظر می رسد معیارهای انتخاب اعضای اصلی و علی‌البدل، اگرچه به برخی نکات توجه کرده است اما در مقام عمل در برخی موارد دارای اهمیت نیز منجر به نتایج متناسبی نشده است.
پنج - کم‌توجهی به حضور زنان
معیارهای تنها وزیر زن کابینه، هرچه که بوده است چنین نتیجه داده است که در میان 32 نفر عضو شورای مرکزی، تنها یک زن به عنوان عضو اصلی و یک زن به عنوان عضو علی‌البدل حضور دارد. روشن است که حضور کمرنگ بانوان پیامدهای منفی برای مشارکت حرفه‌ای زنان در عرصه‌های مدیریتی دارد. چرا به گونه‌ای تدبیر نشد که زنان حضور پررنگ‌تری در میان اعضای اصلی داشته باشند؟
شش - معرفی گزینه نهایی توسط وزیر؛ با کدام معیار؟
در شرایطی که قانون‌گذار، در معرفی سه گزینه پیشنهادی شورای مرکزی به وزیر، از رای گیری سخن نگفته است؛ و تعیین رییس پیشنهادی شورای مرکزی از میان سه نفر به رییس جمهور را، به وزیر محول کرده است؛ این نکته مورد پرسش است که در معرفی رییس شورای مرکزی، آیا سوابق علمی، اجرایی و حرفه‌ای گزینه‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته است؟
هفت - شائبه تأثیرپذیری از فشارهای فراسازمانی و سیاسی
برخی معتقدند معرفی مهندس مقومی به دلیل ارتباطات و گرایش‌های سیاسی او، ممکن است پیوندی با ملاحظات سیاسی و سایه استیضاحی که بر سر وزیر است ، داشته باشد. چنین احتمالاتی در یادداشت تحلیلی که با عنوان «تصمیم سخت صادق؛ پیشنهادی خیرخواهانه برای وزیر راه و شهرسازی» در روزنامه شرق منتشر شده (لینک مطلب)، تشریح شده است.
آنچه در این گزارش تحلیلی در هفت محور مطرح شد، نشان می‌دهد انتخابات دهمین دوره شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان با دستاوردهای مثبتی همچون مشارکت گسترده، سلامت نسبی فرآیند الکترونیک و سرعت در تعیین اعضا آغاز شد، اما در انتهای فرایند با چالش‌های جدی مواجه شد که مشروعیت تصمیمات نهایی را به پرسش کشید.
گزارش روزن‌آنلاین درباره انتخاب رییس سازمان نظام مهندسی کشور
چگونه فرزانه صادق در موقعیت تعارض منافع قرار گرفته است؟روزن‌آنلاین – فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی، تصمیم گیری سختی در پیش دارد که اگرچه مربوط به تعیین رییس یک سازمان صنفی یعنی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور است، اما با توجه به ابعاد ملی و گزینه‌هایی که برای ریاست این سازمان از سوی شورای مرکزی به او پیشنهاد شده اند، ابعادی سیاسی یافته است. انتخاب هر یک از دو گزینه‌هایی که در کانون توجه قرار گرفته اند، دو پیام کاملا متفاوت و متضاد از رفتار مدیریتی و سیاسی وزیر به جامعه مهندسی، به دولت، به مجلس و به فعالین سیاسی ارسال می‌کند.
یادداشت علی اعطا
تصمیم سخت صادق؛ پیشنهادی خیرخواهانه برای وزیر راه و شهرسازیروزنامه شرق، علی اعطا: فرزانه صادق مالواجرد در موقعیت دشواری قرار گرفته است. او در همین هفته باید تصمیم سختی بگیرد و از میان سه گزینه معرفی‌شده توسط شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، یکی را برگزیند. در برابر فرزانه صادق سه ره پیداست. راه اول؛ هماهنگی در پس پرده با مخالفانش در مجلس با انتخاب امین مقومی. راه دوم؛ هماهنگی با دولت و حامیان دولت با انتخاب پیروز حناچی. و راه سوم؛ انتخاب منفعلانه گزینه‌ای با مخالفت بیش از دوسوم اعضای شورای مرکزی.
