همه چالش‌های ساخت‌وساز بعد از جنگ 12روزه؛ کشمکش سه‌جانبه شهرداری، وزارت راه و شورای شهر
کشمکش‌های سه جانبه میان سه نهاد شهرداری تهران، وزارت راه و شهرسازی و شورای شهر تهران محدود به بازسازی خانه‌های آسیب دیده از جنگ نیست. این موضوع را در چند محور می‌توان دنبال کرد. یک - صورتجلسه 12بندی شورای شهرداران؛ راه‌های تازه برای فروش تراکم و تخلف فروشی دو - تغییر یکجانبه سازوکار تعیین ناظر در ساخت و سازها، از سوی شهرداری تهران سه - بازسازی‌های پس از جنگ و همه ابهامات و اعتراضات پیرامون آن
کشمکش‌های سه جانبه میان سه نهاد شهرداری تهران، وزارت راه و شهرسازی و شورای شهر تهران محدود به بازسازی خانه‌های آسیب دیده از جنگ نیست. این موضوع را در چند محور می‌توان دنبال کرد.
یک - صورتجلسه 12بندی شورای شهرداران؛ راه‌های تازه برای فروش تراکم و تخلف فروشی
همه چیز در میانه جنگ آغاز شد، وقتی صورتجلسه 12بندی شهرداران مناطق که از سوی معاون شهردار تهران جهت اجرا به مناطق ابلاغ شد. این صورتجلسه 12 بندی، دستورالعمل‌هایی مغایر با طرح تفصیلی، در رابطه با افزایش طبقات از 3 به 5، افزایش سطح اشغال، افزایش تراکم و نیز تسامح در رابطه با تخلفات و نیز کمیسیون ماده 100 را شامل می‌شد. این ابلاغیه واکنش ها و مجادلات زیادی را برانگیخت؛ شهرداری تهران، شورای شهر تهران و شورای عالی شهرسازی و معماری. این صورتجلسه در تاریخ یکم تیرماه یعنی چند روز پس از جنگ به تصویب رسید و کمی بعد ابلاغ شد. این بخشنامه، صرفا مختص به بازسازی نبود، بلکه برای همه ساختمان‌ها صادر شده بود.
شهرداری تهران در تناقض: تسهیلات اداری یا تضعیف تاب‌آوری شهری
به بهانه شرایط جنگی، تغییر کاربرد مسکونی، افزایش طبقه و سطح اشغال را مجاز اعلام شده است؟در روزهای اخیر متنی با عنوان «صورتجلسه شورای شهرداران مورخ ۱۴۰۴/۰۴/۰۱ » بر روی سربرگ معاونت هماهنگی و امور مناطق، و فاقد شماره نامه، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و بحث زیادی را در میان کنشگران و کارشناسان حوزه شهر و معماری برانگیخته است.
فوری / دبیر شورایعالی شهرسازی خطاب به زاکانی:
دستورالعمل شورای شهرداران، غیرقانونی و در تعارض با ضوابط طرح تفصیلی است/از ابلاغ و اجرای موارد مغایر اختیارات قانونی ممانعت شوددر پی انتشار صورتجلسه شورای شهرداران شهرداری تهران به تاریخ 1 تیرماه 1404 که بحث و گفتگوهای زیادی را برانگیخته بود، غلامرضا کاظمیان دبیر شورایعالی شهرسازی و معماری ایران در مکاتبه‌ای با شهردار تهران، خواستار ممانعت از ابلاغ و اجرای موارد مغایر با قوانین موضوعه و طرح تفصیلی شد.
دومینوی مخالفت با بخشنامه شورای شهرداران
چمران: صورتجلسه شورای شهرداران اعتبار قانونی نداردپس از مکاتبه دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری با شهرداری تهران مبنی بر درخواست ممانعت از ابلاغ و اجرای موارد مغایر با قوانین موضوعه و طرح تفصیلی در صورتجلسه شورای شهرداران شهرداری تهران، مهدی چمران رییس شورای شهر تهران نیز طی مکاتبه ای با زاکانی شهردار تهران، این صورتجلسه را فاقد اعتبار قانونی اعلام کرد.
یادداشت شهباز غفوری، عضو هیات مدیره جامعه مهندسان شهرساز
مصوبه‌ای علیه شهر: بررسی ابعاد حقوقی و پیامدهای مصوبه شورای شهرداران شهرداری تهراندر زمانی که بیشتر ایرانیان در هیاهوی جنگ و آتش‌بس بودند، اتفاقی در حوزه مدیریت شهری رقم خورد. در عصر حاضر، توسعه شهری مانا و منسجم، نه صرفاً موضوعی فنی بلکه دغدغه‌ای راهبردی برای امنیت، عدالت و رفاه اجتماعی است. تصمیمات کلان مدیریتی که بی صدا و به دور از چشم عموم به ویژه متخصصین، بدون رعایت موازین قانونی و کارشناسی دقیق اتخاذ شوند، می‌توانند پیامدهای گسترده و زیان‌باری به بار آورند. مصوبه شورای شهرداران مورخ ۱۴۰۴/۰۴/۰۱، نمونه‌ای واضح از این دست تصمیمات است که از دو منظر حقوقی و تأثیرات اقتصادی-اجتماعی قابل نقد است.
یادداشت مجتبی شیرخدائی، شهرساز و برنامه‌ریز شهری
چرخش خطرناک در مدیریت شهری تهران: تحلیل حقوقی و اجتماعی ابلاغیه شهرداری تهراناین یادداشت با عنوان چرخش خطرناک در مدیریت شهری تهران، به تحلیل حقوقی و اجتماعی صورتجلسه شورای شهرداران با عنوان «هماهنگی، ساماندهی و سهولت در فرایندهای اجرایی، افزایش رضایتمندی عمومی و بهبود کارآمدی نظام اداری» می‌پردازد.
دو - تغییر یکجانبه سازوکار تعیین ناظر در ساخت و سازها، از سوی شهرداری تهران
به بهانه شرایط جنگی و بر اساس این بخشنامه، شهرداری تهران سازمان نظام مهندسی را از فرایند ارجاع پروژه به مهندسین ناظر خارج کرد و اعلام کرد مالکین، راسا می‌توانند مهندس ناظر مدنظر خود را به شهرداری معرفی کنند.
مخالفت معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی با بخشنامه شهرداری
آیا دولت موفق به ابطال مصوبه پرحاشیه شورای شهرداران شهرداری تهران می‌شود؟معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در نشست خبری خود به بخشنامه 12 بندی شهرداری در دوره جنگ اشاره کرد و گفت: هیچ دستگاهی حق ندارد یکجانبه و با هر استدلالی، قوانین و مقررات را یک طرفه تغییر دهد.
سه - بازسازی‌های پس از جنگ و همه ابهامات و اعتراضات پیرامون آن
به پیشنهاد علیرضا زاکانی، شهرداری تهران وظیفه باسازی ساختمان‌های آسیب زاده در تهران را عهده‌دار شده است. این موضوع مخالفت‌هایی را در میان برخی دستگاه های دولتی و نیز انتقاداتی را میان برخی کارشناسان برانگیخته است. علیرضا زاکانی در جلسه شورای شهر تهران تاکید کرد که پیشنهاد داده 40 تا 45 درصد تراکم مازاد بر طرح تفصیلی برای منازل آسیب دیده در نظر گرفته شود. این پیشنهاد، بعدا در کمیسیون ماده 5 تصویب شد.
نظرخواهی «اکوایران» از فعالان شهری درباره مسئولیت تازه شهرداری
علی اعطا: شهرداری توان بازسازی را دارد، اما نهادی بی‌انضباط استیک معمار و عضو سابق شورای شهر تهران در واکنش به مسئولیت بازسازی شهرداری تهران گفت: شهرداری تهران اگرچه به لحاظ اجرایی توانمند است، اما ماهیتا به لحاظ فرایندی، نهادی شدیدا بی‌انضباط است. فرایند بازسازی در این مقیاس، اگر نظارت فنی، حقوقی و مالی دقیقی نداشته باشد؛ تردیدی ندارم در ادامه معضلات جدی به بار خواهد آورد که ساکنان آسیب دیده ساختمان‌ها را، درگیر مسایل دیگری خواهد کرد.
مدیرعامل سازمان املاک شهرداری تهران تشریح کرد
جزییات پیشنهاد تهاتر املاک آسیب دیده در جنگ با املاک شهرداری تهرانمدیرعامل سازمان املاک شهرداری تهران جزییات پیشنهاد شهرداری تهران برای تهاتر املاک آسیب دیده در جنگ با املاک شهرداری تهران را تشریح کرد.
گفتگوی روزنامه شرق با علی اعطا درباره بخشنامه 12بندی شهرداری، بازسازی‌های پس از جنگ و مصوبه کمیسیون ماده 5 درباره بازسازی ها
در تراکم‌فروشی، روزنه‌گشایی کردندنورا حسینی - با وجود تصویب واگذاری مسئولیت بازسازی ساختمان‌های آسیب‌دیده در تهران به شهرداری، بسیاری از کارشناسان نسبت به این تصمیم ابراز تردید کرده‌اند؛ تردیدهایی که نه‌تنها به تجربه محدود شهرداری در بازسازی پساجنگ، بلکه به شیوه تأمین مالی مبتنی بر تراکم‌فروشی و فقدان نظارت مؤثر دولت بازمی‌گردد. علی اعطا، پژوهشگر شهری و معماری و عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر پنجم، در این گفت‌وگو آسیب‌های این واگذاری را تشریح کرده است.
