درآمد قرارگاه مسکن شهرداری کجاست؟

سوگل دانایی - قرارگاه مسکن شهرداری تهران یکی از چند قرارگاهی است که در دوره فعلی مدیریت شهری ایجاد شد. فروردین سال ۱۴۰۱ حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران خبر از برنامه‌ریزی برای جهش ساخت مسکن در پایتخت به واسطه همین قرارگاه داد. او گفته بود: «روند نوسازی در تهران با توجه به بالا بودن نرخ تخریب و استهلاک در پایتخت کند شده است؛ قرارگاه جهادی مسکن این وظیفه را دارد که همزمان در دو حوزه بافت فرسوده و ناکارآمد شهری اقدامات لازم را انجام داده و سرعت نوسازی را در مناطق پایتخت بالا ببرد.»

معاون شهردار همچنین گفته بود: «قرارگاه مسکن در نظر دارد تا در سایر مناطق و محله‌های شهری نیز با ارائه مشوق‌ها و تسهیلات لازم شهروندان را پای کار بیاورد و با استفاده از ظرفیت مردمی، تیراژ ساخت و ساز را به سالی حداقل 180 هزار واحد مسکونی در پایتخت برساند.»

این درحالیست که خرداد امسال مهدی هدایت، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران از  آغاز عملیات اجرایی ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در تهران خبر داد که مراحل صدور جواز آنها در قرارگاه دنبال شده است: «در راستای اجرای شعار سال ١۴٠٣ با عنوان جهش تولید (مسکن) با مشارکت مردم،  جهت اجرای برنامه‌ها و اولویت‌های ملی حوزه مسکن و همچنین با توجه به گرایش روزافزون به حاشیه‌نشینی به دلیل افزایش سهم مسکن در سبد هزینه خانوار در پایتخت تا ۷۰ درصد و در پاسخ به نیاز شهر تهران به تولید سالانه ۱۸۰ هزار واحد مسکونی و با عنایت به امکان تولید یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در ۲۶۱ هزار پلاک فرسوده و ناپایدار در سطح شهر، شهرداری تهران اقدام به راه اندازی قرارگاه جهادی تأمین مسکن با هدف شناسایی ظرفیت‌های ساخت مسکن و بکارگیری ابزارهای لازم برای تسهیل و تسریع در صدور پروانه‌های ساختمانی برای به فعلیت رساندن این ظرفیت‌ها کرد.»

اما اکنون پرسش اینجاست که درآمدهای حاصل از صدور مجوز برای این انبوه سازی‌ها چه قدر است؟ «سهم شهرسازی از درآمدهای بودجه شهر تهران بین ۵۰ تا ۵۵ درصد است.» این پاسخ حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی شهرداری تهران به پرسش «روزن آنلاین» درباره سهم درآمدهای حاصل از صدور پروانه در بودجه محقق شده سال جاری است. او می‌‌گوید این نسبت برای بودجه سال گذشته است و برای بودجه جاری باید تا پایان سال صبر کرد، اما احتمالا امسال هم سهم شهرسازی از کل درآمدهای بودجه، در همین حدود باشد.

بودجه سال ۱۴۰۳ تهران ۱۵۰ همت بود و بعد از متمم این عدد به ۱۸۶ همت افزایش پیدا کرد. بنابراین بیش از ۱۰۰ همت از این رقم از طریق درآمدهای حاصل از شهرسازی و در صدر آنها صدور جواز ساخت به دست آمده است. اما صارمی در ادامه می‌گوید که بودجه قرارگاه مسکن ذیل این عدد نیست. معاون شهرسازی شهردار تهران می‌گوید درآمد پروژه‌های قرارگاه جداست و عدد آن را نمی‌دانم.

البته این اولین بار نیست که مدیران شهری نسبت به این موضوع ابراز بی‌اطلاعی می‌کنند. پیش‌تر لطف الله فروزنده، معاون مالی و اقتصادی هم به روزن‌آنلاین گفته بود که از این رقم اطلاع دقیقی ندارد. 

این موضوع دست‌کم به دو ابهام دامن می‌زند و یک واقعیت نگران‌کننده را منعکس می‌کند. ابهام اول اینکه رقم واقعی درآمدهای شهرسازی در شهرداری چقدر است؟ ابهام دوم هم این است که چرا بخش‌های مربوطه در شهرداری از آن ابراز بی‌اطلاعی می‌کنند؟ آیا این ابراز بی‌اطلاعی به دلیل هنگفت بودن رقم درآمد حاصل از مجوزهای ساخت و سازی است که قرارگاه مسکن صادر کرده و عمده از آنها نیز به اذعان برخی اعضای شورای شهر، هنوز فرایند قانونی صدور پروانه ساختمانی را به طور کامل طی نکرده است؟ یا علت وصول نشدن درآمدهایی است که ممکن است ذیل مناسبات و تعاملات بین دستگاهی اصلا پرداخت نشده باشد؟ 

در این بین نگرانی عمده دیگری هم درباره مقصد پول‌های به دست آمده وجود دارد. ظاهر امر این است که وابستگی درآمدی شهرداری تهران به منبع ناپایدار ساخت و ساز بیشتر شده است؛ چراکه فقط ۱۰۰ همت از ساخت و سازهای جاری شهر پول به دست آمده و مجوزهای انبوه‌سازی قرارگاه هم می‌تواند درآمدی در همین حدود برای شهرداری ایجاد کرده باشد. اما این پول‌ها کجاست که همه از رقم آن ابراز بی اطلاعی می‌کنند؟ و آیا در حساب‌های شهرداری به صورت شفاف نشسته است؟ و محل هزینه‌کرد آنها کجاست؟