مقاومت جوانه خواهد زد

صادق زیباکلام-استاد دانشگاه

حملات بی‌وقفه اسرائیلی‌ها به جنوب لبنان و عملاً تسلط نظامی‌ای که اسرائیلی‌ها فکر می‌کنند پیدا کرده‌اند، مؤید آن است که دست‌کم در کوتاه‌مدت آنان گمان دارند که از نظر نظامی توانسته‌اند، موفق شوند. منتها دو نکته اساسی به وجود می‌آید:
نخست آنکه فراموش نکنیم که قریب به یک سال است که در هفته‌ آینده وارد نخستین سالگرد هفتم اکتبر خواهیم شد. به عبارت دیگر، قریب به یک سال است که اسرائیلی‌ها درحال جنگ هستند. چنین وضعیتی از ۷۳ سال قبل تا به امروز سابقه نداشته است. یکی از ویژگی‌های اسرائیلی‌ها، ظرف ۷ دهه گذشته، توقف نظامی برق‌آسا علیه دشمنان‌شان بوده است. اما این بار با اینکه اسرائیلی‌ها با یک ارتش منظم روبه‌رو نبودند و عمدتاً با نیروهای حماس در نوار غزه و حزب‌الله در جنوب لبنان مواجه بودند، یک سال است که سرگرم و درگیر عملیات نظامی هستند و نتوانسته‌اند، موفقیت‌ برق‌آسا و همه‌جانبه‌ای را که قبلاً ‌داشته‌اند به دست آورند.
نکته دومی از نکته اول نتیجه‌گیری می‌شود و آن این است که اسرائیلی‌ها کم‌کم وارد مرحله‌ای می‌شوند که جنگ‌های نظامی‌شان دیگر با ارتش‌های کلاسیک نیست. حماس یک ارتش کلاسیک نبوده و نیست. حزب‌الله هم یک ارتش کلاسیک نبوده و نیست. اینها نیروهای مردمی هستند و گیرم که از نظر نظامی اسرائیلی‌ها، موفقیت‌هایی به دست آورده باشند اما آنقدر طول نخواهد کشید که از جایی دیگر شاهد رویش مجدد مقاومت باشیم. چه در لبنان، چه در نوار غزه، یا در مناطق اشغالی. در مناطق اشغالی کرانه‌غربی رود اردن، اسرائیلی‌ها به‌خصوص ظرف دو ماه گذشته قلع‌وقمع وسیعی به عمل آوردند. در گذشته هم در مناطق کرانه‌غربی رود اردن قلع‌وقمع تعیین‌کننده‌ای انجام ‌داده‌اند. اما نه در نوار غزه و نه در کرانه‌غربی رود اردن و نه در لبنان نتوانستند، مقاومت را در حقیقت به طور کامل از بین ببرند.
این‌ بار هم به‌‌رغم موفقیت‌های اولیه، اما در آینده نزدیک مجدداً مشکلات شروع خواهد شد. واقعیت امر آن است نتیجه‌ای که از یک سال درگیری در لبنان در نوار غزه و ۷۶ سال در کرانه‌غربی رود اردن باید بگیریم این است تا زمانی که تندروهای اسرائیلی با به وجود آمدن کشور فلسطینی مخالفت کنند، مقاومت این است که همچنان ادامه خواهد یافت. سوال این است؛ به فرض که اسرائیلی‌ها امروز به موفقیت نظامی دست پیدا کنند، آیا ۶ ماه یا یک سال دیگر هیچ مقاومتی نخواهد بود؟ خیر، اینطور نیست. مقاومت همیشه جوانه خواهد زد. تاریخ ۷۶ سال گذشته این درس را امروز دیگر بدون ‌تردید به ما می‌دهد که تا زمان به وجود نیامدن یک کشور فلسطینی، این مصائب برای اسرائیلی‌ها و منطقه همچنان ادامه خواهد داشت. به هر حال از ۷ اکتبر۲۰۲۳ تا الان دو نکته اساسی عیان شد:
۱- فلسطین فراموش ‌شدنی نیست. اینکه اسرائیل با کشورهای عربی رابطه برقرار کند و به جنگ‌های این‌چنینی ادامه دهد و به مرور زمان امیدوار باشد که مساله فلسطین به بایگانی سپرده شود، چنین اتفاقی نخواهد افتاد.
۲- امروز بیش از هر زمان دیگری افکار عمومی خواهان تشکیل کشور مستقل فلسطین هستند. موضوعی که صراحتاً دولت آمریکا، بخشی از اسرائیلی‌های میانه‌رو، روسیه، هند، چین و اتحادیه اروپا نیز بر آن پافشاری دارند. حتی آن بخش از جهان عرب که تا دیروز خواستار رابطه با اسرائیلی‌ها بودند هم برای نزدیک شدن به اسرائیل تا مشخص شدن تکلیف فلسطین دست نگه داشته‌اند. بر همین اساس، موضوع به وجود آمدن کشور مستقل فلسطین یکی از نتایج مهم هفتم اکتبر است.‌‌

منبع: روزنامه سازندگی