سید محمد بهشتی در واکنش به اشکالات برنامه هفتم در حوزه میراث: چرا ساکت هستید؟

سیدمحمد بهشتی با اشاره به بند پ ماده ۸۳ قانون برنامه هفتم توسعه که به بازنگری حریم در بناها و محوطه‌های تاریخی می‌پردازد، گفت: بخش میراث فرهنگی برنامه هفتم توسعه را مطالعه کنید. همه مسأله میراث فرهنگی این است که حریم را کوچک کنند! یعنی از همین حفاظت نصفه و نیمه هم منصرف شوند. چرا ساکت هستید؟

به گزارش روزن آنلاین، عضو شورای عالی میراث ‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به وضع موجود و ضرورت توجه به ارزش‌های میراث فرهنگی برای حفاظت عمومی‌تر از آن و با تاکید بر اینکه جامعه نیاز دارد نسبت به ارزش‌های میراث فرهنگی توجه و تذکر پیدا کند، اظهار کرد: پرداختن مکرر رسانه‌ها به تخریب آثار تاریخی مثل خارش می‌ماند و باعث رویکرد نمی‌شود. خاطرتان باشد تا اواخر دهه هفتاد، جای میراث فرهنگی در صفحه حوادث رسانه‌ها بود، چون خبرهای آن درباره حفاری و قاچاق بود. اما با تلاش فوق‌العاده رسانه‌ها موضوع میراث فرهنگی از صفحه حوادث خارج شد و به جای اینکه نگاه سلبی داشته باشیم، نگاه ایجابی شد. حالا هم باید راجع به ارزش‌های میراث فرهنگی صحبت کنیم نه اینکه مدام بگوییم خراب شد، چون جامعه کرخت می‌شود.

بهشتی که در جمع تعدادی از خبرنگاران میراث فرهنگی سخن می‌گفت، افزود: اگر جامعه ایران هنوز به تخریب آثار تاریخی واکنش نشان می‌دهد محصول همان سرمایه است که رسانه‌ها نسبت به میراث فرهنگی با فعالیت ایجابی، پدید آوردند و کمک کردند ارزش‌های میراث فرهنگی منعکس و حفظ شود. برای همین وقتی حرف از «شهرسوخته» می‌شود یاد ارزش‌های آن می‌افتیم، یاد جمجمه جراحی‌شده و شهری که حتی یک سلاح در آن پیدا نشد و شهر صلح بود. همین‌ها باعث می‌شود روی ارزش میراث فرهنگی تاکید کنیم.

عضو شورای راهبردی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع ستی مهمترین حافظ آثار تاریخی را مردم دانست و گفت: در همه کشورها این جامعه و سرمایه‌های اجتماعی هستند که پیش‌ران بوده‌اند و دستگاه‌های رسمی را به سمت حفاظت می‌برند. ببینید اینک موضوع حفاظت چقدر ضعیف شده و سرمایه اجتماعی تقلیل یافته است. خواهش می‌کنم بخش میراث فرهنگی برنامه هفتم توسعه را مطالعه کنید. چرا ساکت هستید؟ همه مسأله میراث فرهنگی این است که حریم را کوچک کنند! یعنی همه مساله میراث فرهنگی همین یکی است!؟ این یعنی از همین حفاظت نصفه و نیمه منصرف شوند. ببینید چقدر این سرمایه اجتماعی تقلیل پیدا کرده است.

به موجب بخش دوم بند پ ماده ۸۳ برنامه هفتم توسعه، وزارت میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مکلف شده است نسبت به بازنگری حریم‌های آثار ثبتی پیشین و تعیین حریم آثار ثبتی جدید با رعایت همزمان حفظ اثر، عدم اعمال محدودیت‌های نابجا خارج از اختیارات قانونی، نحوه جبران محدودیت‌های ایجادشده قانونی برای مالکان و تعیین حریم‌های کالبدی، منظری، ساختاری و کاربردی، با لحاظ مولفه‌هایی همچون ارتفاع، شکل (فرم)، مصالح و سبک معماری، عوامل موثر در ساختار و پایداری اثر (سطحی و زیرسطحی)، کاربری و نحوه فعالیت‌های پیرامونی و امکان توسعه و نوسازی آتی در محدوده حریم‌ها با رعایت حقوق شرعی اماکن موقوفه، مساجد و موارد مشابه از جمله حفظ کاربری و نیات واقفین و نیز جبران حقوق مالکانه مردم از جمله اعطای اراضی معوض به مالکان املاک واقع در عرصه و حریم آثار ملی که با محدودیت و کاهش ارزش املاک مواجه شده‌اند، اقدام قانونی به‌عمل آورد.

بهشتی ادامه داد: خاطرم هست در سفری به فرانسه در جلسه‌ای مرتبط با علوم میراث فرهنگی در CNES، تعدادی از متخصصان به ما تبریک گفتند که رسانه‌ها در ایران به میراث فرهنگی می‌پردازند و ارزش‌های آن را برای عموم بیان می‌کنند. نه این‌که رسانه‌های آنها نپردازند، بلکه می‌گفتند رسانه تخصصی به این موضوع می‌پردازند اما مخاطبان آن متخصصان هستند نه عموم مردم. این اتفاق بزرگی بود که اکنون این صحنه خالی است. رسانه‌ها نگذارند این شعله خاموش شود.

رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به غفلتی که جامعه هنوز نسبت به ارزش‌های میراث فرهنگی دارد و ضرورت توجه بیشتر رسانه‌ها به این موضوع، گفت: یک زمانی قرار بود به پیشنهاد میراث فرهنگی کار مشترکی با وزارت آموزش و پروش انجام شود. آن موقع آقای نجفی وزیر بود، خواست که آن موضوع را با معاونان این وزارتخانه مطرح کنم، در آن جلسه مدام از موزه ملی مثال می‌زدم، که یکی از آنها پرسید «موزه ملی کجاست؟» دستش را گرفتم تا پای پنجره آوردم و ساختمان موزه را نشان دادم. آن موقع وزارت آموزش و پرورش نزدیک موزه ملی بود.

بهشتی خطاب به رسانه‌ها تاکید کرد: طبق مقررات جهانی در شرایط اضطراری همه فعالیت‌ها تعطیل می‌شود به جز میراث فرهنگی. باید ارزش‌های میراث فرهنگی را به یاد جامعه آورد. موضوع میراث فرهنگی کنتراست است از این فرصت استفاده کنید.

منبع: خبرگزاری ایسنا