مستند بی‌استناد؛ نوحه‌ی بخشو و ناصر تقوایی - یادداشت علی اعطا
نکته اینکه؛ آنچه در روزهای اخیر به خوبی در شبکه‌های اجتماعی از میراث ارزشمند بخشو منتشر شده است، بخشی از مستند ارزشمند و ماندگار «اربعین» به کارگردانی «ناصر تقوایی» است که در سال ۱۳۴۹ در بندر بوشهر به ثبت و ضبط رسیده است...
این روزها در فضای مجازی، نوحه‌ها و نواهای دل‌انگیز مرحوم جهانبخش کردی‌زاده، معروف به «بخشو»، همچون هر عاشورا و تاسوعا، طنین‌انداز شده و در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. بخشو را همگان به عنوان نوحه‌خوان صاحب سبک در جنوب و استان بوشهر می‌شناسند که در سال 1356 درگذشت اما میراث خود را در نوحه‌خوانی برای آیندگان به یادگار گذاشت.
نکته اینکه؛ آنچه در روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی از میراث ارزشمند بخشو منتشر شده است، بخشی از مستند ارزشمند و ماندگار «اربعین» به کارگردانی «ناصر تقوایی» است که در سال ۱۳۴۹ در بندر بوشهر به ثبت و ضبط رسیده است. مستند اربعین، اثر ارزشمند تقوایی نه‌تنها آیین‌های غنی عاشورایی بوشهر را در یک چشم انداز وسیع‌تر به تصویر می‌کشد، بلکه روح فرهنگ و سنت‌های عزاداری جنوب ایران را با ظرافتی بی‌نظیر به نمایش گذاشته و این میراث ماندگار را، امروز بعد از بیش از نیم قرن در برابر چشمان ما تجسم بخشیده است. در مستند اربعین، شاهد سینه‌زنی شورمندانه و باشکوه عزاداران، در مسجد دهدشتی و نوای سنج و دمام هیئت مسجد بهبهانی هستیم که با جذبه‌ای کم‌مانند، حس و حال مراسم عزاداری در آن زمان و جغرافیا را منتقل می‌کند. همین نوا ، بعدها در اثر «ممد نبودی» با صدای غلام کویتی‌پور، بار دیگر در ذهن ایرانیان باززنده‌سازی شد و شور دیگری در جان حماسی و زخم‌خورده ایرانیان در دوران دفاع مقدس دمید.
نکته قابل توجه اینکه در دو روز گذشته در سایت ها و شبکه‌های اجتماعی - متأسفانه، سهوا - در انتشار صدا و تصویر بخشو و عزاداران در مسجد دهدشتی بوشهر، نام ناصر تقوایی کارگردان ایرانی از قلم افتاده است و در توضیحات این قطعات منتشر شده، نه نامی از مستند اربعین آمده است و نه نامی از کارگردان. مناسب تر است دوستانی که دست‌اندرکار رسانه ها و شبکه‌های اجتماعی هستند، توجه داشته باشند که نام اثر و هنرمندی که با دقت و ظرافت، این لحظه‌های ناب را به تصویر کشیده است، از قلم نیفتد.
همان‌گونه که بهرام بیضایی در فیلمنامه ظهر عاشورا با جمله‌ی به‌یادماندنیِ «تمام حجت مسلمانی من حسین است» که از زبان یک جوان مسیحی بیان می‌شود، مفهوم عمیق و انسانی انقلاب عاشورا را در ذهن‌ها حک کرد، ناصر تقوایی نیز در مستند اربعین با ثبت صدای پرشور بخشو و تصاویر عزاداران بوشهری در اواخر دهه‌ی چهل، تصاویر بخشی از هویت و میراث فرهنگی و مذهبی این دیار را به همه ایرانیان هدیه کرد. که همه برای ایران است. #ای_ایران.
