روزنه‌ای به رویدادهای مرداد

هشدار اساتید و کارشناسان به شهرداری تهران:

روزن‌آنلاین: جمعی از برجسته‌ترین اساتید، کارشناسان و کنشگران شهری، خواستار توقف فوری طرح بازسازی جدول و بستر جوی خیابان ولیعصر (از تجریش تا پارک‌وی) شدند. این گروه با انتشار نامه‌ای خطاب به رییس سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران، هشدار دادند که ادامه این طرح، تنها بازمانده‌های چنارستان تاریخی ولیعصر را نابود خواهد کرد.

مستند اربعین؛ اثر ناصر تقوایی

مستند فراموش شده از کارگردان نامی فرانسه

فیلم کوتاه «ایران» که در سال 1349 ساخته شد، با نماهای هوایی خیره‌کننده و تدوین هنرمندانه، تصویری جذاب و منحصر به فرد از جغرافیا و زندگی روزمره ایرانیان آن دوره را به نمایش می گذارد. این اثر که برنده شش جایزه بین ا‌لمللی شد، امروز به عنوان سندی تاریخی و هنری مورد توجه قرار دارد.

وحید قاسمی، مدیر موزه خیابان ولی‌عصر

بدون هیچ تردیدی، وقتی قرار شد درباره خیابان ولیعصر، در قامت روایت‌خانه این خیابان کار کنم، نخستین تصویری که در ذهنم نقش بست، همان چنارهای درهم‌تنیده‌ای بود که از چهارراه پارک‌وی تا تجریش کشیده شده‌اند. تصویری که در تمام نوشته‌هایم، این خیابان را به نام «خیابان طولانی و پر‌درخت پایتخت» شهره کرده است.

روزن‌آنلاین: «هشتاد سال پس از آنکه بمب‌افکن "اِنولا گِی" شهر هیروشیما را در یک ثانیه به خاکستری رادیواکتیو تبدیل کرد، این شاهد خاموش فاجعه‌ای انسانی، اکنون در موزه‌ای در واشنگتن به نمایش گذاشته شده است. انولا گِی—نمادی دوگانه از اوج پیشرفت فناوری بشر و عمق ویرانی‌اش—مسئول مرگ ۱۴۰٬۰۰۰ نفر در ۶ اوت ۱۹۴۵ بود. امروز، بدنه فلزی این بوئینگ B-29 نه‌تنها پایان جنگ جهانی دوم، که آغاز عصر وحشت هسته‌ای را روایت می‌کند؛ یادآوری تلخ برای بشریت تا تاریک‌ترین ساعت تاریخ تکرار نشود.»

گفت‌وگوی علی اعطا با اسکندر مختاری طالقانی درباره میراث طبیعی، درخت ها و قنات های تهران

تهران، شهری که روزی با شبکه قنات‌های هزارساله و درختان چنار سرسبز نفس می‌کشید، امروز در محاصره توسعه بی‌ضابطه شهری و بی‌مهری مسئولان دارد خفه می‌شود. در گفت‌وگوی علی اعطا با دکتر اسکندر مختاری طالقانی، کارشناس پیشکسوت میراث فرهنگی، فاجعه خشکیدن چشمه علی پس از ۸۰۰۰ سال، قطع قنات‌ها توسط خطوط مترو، و مرگ تدریجی درختان تاریخی خیابان فلسطین روایت می‌شود. هشدار او روشن است: «بی‌توجهی به میراث طبیعی، تهران را به شهری بی‌حافظه و بی‌نفس تبدیل می‌کند».

یادداشت‌های «اینجا»

قسمت شرقی گورستان را داده بودند به رجب. گفته بودند تا می‌تواند بکند. اوایل روزی چهار قبر این آخری‌ها تا شش تا هم رسیده بود؛ بزرگسال به عمق یک بیل و نصف دسته، خردسال همان یک بیل. زمین را که داده بودندنش، از هر گوشه‌اش پانصد قدم کجکی آمده بود، بیل را کوبیده بود وسط زمین. گفته بود هر چه که باشد یک قبر که سهمم می‌شود از چهل سال قبرکنی...

حبیب طالبی، معمار و پژوهشگر و زهرا دری، معمار منظر و پژوهشگر

روزن‌آنلاین؛ حبیب طالبی و زهرا دری: بانک ملی لار، بنایی بود نو اما ریشه‌دار؛ ساختمانی با فرم‌های پالوده، خطوط قاطع، و زبانی صریح از معماری مدرن. شکوه خاموش آن، در سادگیِ پرهیبتش، به آرت دکو و مدرنیسم آغازین پهلو می‌زد. سادگی‌ای که نه از فقر فکری، که از اندیشه می‌آمد. این بنا، پژواکی بود از لحظه‌ای کمیاب که در آن سنت و مدرنیته، بی‌نزاع، به مصالحه‌ای شریف رسیده بودند. اکنون با هر تخته‌سنگی که از نما جدا می‌شود، گویی بخشی از حافظه‌ی زیسته‌ی شهر نیز خاموش می‌گردد...

پرونده به‌ روز شونده روزن‌آنلاین:

کشمکش‌های سه جانبه میان سه نهاد شهرداری تهران، وزارت راه و شهرسازی و شورای شهر تهران محدود به بازسازی‌ خانه‌های آسیب دیده از جنگ نیست. این موضوع را در چند محور می‌توان دنبال کرد. یک - صورتجلسه 12بندی شورای شهرداران؛ راه‌های تازه برای فروش تراکم و تخلف فروشی دو - تغییر یکجانبه سازوکار تعیین ناظر در ساخت و سازها، از سوی شهرداری تهران سه - بازسازی‌های پس از جنگ و همه ابهامات و اعتراضات پیرامون آن

حمایت وزیر اسبق راه از حناچی برای ریاست سازمان نظام مهندسی

بر اساس مستنداتی که به تحریریه روزن‌آنلاین ارسال شده است؛ در آستانه انتخاب رئیس جدید شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، احمد خرم، وزیر اسبق راه و ترابری و رئیس پیشین این سازمان، در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور از حناچی برای ریاست سازمان نظام مهندسی حمایت کرد. او حطاب به رییس جمهور نوشته است رأی هزاران مهندس کشور را نادیده نگیرید! و «تفاوت تنها یک رأی» میان مهندس مقومی و دکتر پیروز حناچی، بر لزوم توجه به معیارهای فراتر از تعداد آرای شورای مرکزی تأکید کرد.

گزارش روزن‌آنلاین درباره انتخاب رییس سازمان نظام مهندسی کشور

روزن‌آنلاین – فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی، تصمیم گیری سختی در پیش دارد که اگرچه مربوط به تعیین رییس یک سازمان صنفی یعنی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور است، اما با توجه به ابعاد ملی و گزینه‌هایی که برای ریاست این سازمان از سوی شورای مرکزی به او پیشنهاد شده اند، ابعادی سیاسی یافته است. انتخاب هر یک از دو گزینه‌هایی که در کانون توجه قرار گرفته اند، دو پیام کاملا متفاوت و متضاد از رفتار مدیریتی و سیاسی وزیر به جامعه مهندسی، به دولت، به مجلس و به فعالین سیاسی ارسال می‌کند.

ویدیو - صحبت‌های عضو سازمان نظام مهندسی اصفهان که مورد ضرب و شتم قرار گرفت

یک زن که در اعتراض به آنچه «رانت‌خواری در نظام مهندسی» خوانده می‌شد، سخنرانی می‌کرد، هدف حمله فیزیکی و ضرب‌ و شتم قرار گرفت. در این ویدیو سخنان او را در پشت تریبون جل سه مشاهده می‌کنید که منجر به ضرب و شتم او شد.

یادداشت علی اعطا

روزنامه شرق، علی اعطا: فرزانه صادق مالواجرد در موقعیت دشواری قرار گرفته است. او در همین هفته باید تصمیم سختی بگیرد و از میان سه گزینه معرفی‌شده توسط شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، یکی را برگزیند. در برابر فرزانه صادق سه ره پیداست. راه اول؛ هماهنگی در پس پرده با مخالفانش در مجلس با انتخاب امین مقومی. راه دوم؛ هماهنگی با دولت و حامیان دولت با انتخاب پیروز حناچی. و راه سوم؛ انتخاب منفعلانه گزینه‌ای با مخالفت بیش از دوسوم اعضای شورای مرکزی.

نگاهی به عملکرد وزارت راه و شهرسازی در برگزاری انتخابات نظام مهندسی

دهمین دوره انتخابات شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان با ویژگی‌هایی چون مشارکت کم‌نظیر و دستاوردهایی چون سلامت و شفافیت الکترونیک، سرعت و وقت در مراحل مختلف آغاز شد، اما در مراحل پایانی با هفت چالش‌های مهمی مواجه شد. گزارش تحلیلی روزن‌آنلاین به بررسی این چالش‌ها می‌پردازد.

روزن آنلاین - محمدمنان رییسی، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، با انتقاد تند از وزارت راه و شهرسازی گفت وزارت راه و شهرسازی درک درستی از ابعاد مسئله مسکن ندارد. او با انتقاد از چشم‌انداز پیش‌بینی شده وزارت راه و شهرسازی برای ساخت مسکن، گفت: عدد اعلامی ۶ میلیون واحد تا سال ۱۴۱۵، نه تنها با واقعیت‌های جامعه مغایرت دارد، بلکه با قانون برنامه هفتم نیز در تعارض است.

مجتبی شیرخدائی، پژوهشگر حکمروایی شهری

... پرسش مهمی همچنان پابرجاست: آیا می‌توان باتکیه‌ بر الگوهای پیشینی تأمین درآمد، مسیر پایداری مالی در شهرهای ایران را هموار کرد؟ یا نیازمند نگاهی نو به نقش شهر، دولت، جامعه و اقتصاد در بازتعریف وظایف نهاد شهرداری هستیم؟ پاسخ به این پرسش می‌تواند کلید شکل‌گیری نظم جدیدی در مدیریت شهری کشور باشد.

مهدیه طایفه رستمی، پژوهشگر برنامه‌ریزی شهری

طبق آمارهای رسمی کشور ذخایر آب سدهای تهران در تابستان ۱۴۰۴ تنها حدود ۱۴٪ از ظرفیت کل برآورد شده است و سطح آب سفره‌های زیرزمینی تهران در برخی مناطق جنوبی تا ۲ متر در سال کاهش یافته است و این روند موجب فرونشست زمین شده است. در بودجه سال ۱۴۰۴ شهرداری تهران، بیش از ۴۹٪ بودجه به حمل‌ونقل و پروژه‌های عمرانی و تنها ۱۴.۵٪ به خدمات شهری و محیط‌زیست اختصاص یافته است...

عطیه خاکساری، طراح شهری

پایان جنگ، آغاز بازسازی روابط اجتماعی است، در بسیاری از مناطق جنگ‌زده، بازسازی فیزیکی ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها، به‌درستی در اولویت نخست طراحان شهری قرار می‌گیرد. اما آنچه اغلب نادیده گرفته می‌شود، لایه‌ی ناپیدای بحران است. فضاهای عمومی، از میدان‌ها و پارک‌ها گرفته تا پیاده‌راه‌ها و فضاهای باز شهری، می‌توانند بستر اصلی این بازسازی نامرئی باشند. طراحی آگاهانه‌ی این فضاها، نه به‌عنوان پروژه‌هایی تجملی، بلکه به‌مثابه مداخلاتی هدفمند برای ترمیم ذهن و مناسبات اجتماعی، ضرورتی انکارناپذیر در دوران پساجنگ است...

یادداشت مهدیه طایفه رستمی، پژوهشگر برنامه‌ریزی شهری

روزن‌آنلاین، مهدیه طایفه رستمی: گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد ورودی آب به سد زاینده‌رود در ۲۰ سال گذشته بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته و تالاب گاوخونی بیش از ۷۰ درصد جمعیت پرندگان مهاجر خود را از دست داده است. همچنین، گردوغبار در استان اصفهان بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته و بیش از ۴۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی نابود شده است...

یادداشت میثم بصیرت، محقق و حرفه‌مند مدیریت و برنامه‌ریزی شهری

روزن‌آنلاین، میثم بصیرت: چندی پیش مرکز مطالعات شهرداری تهران، نسبت به رونمایی از کتاب ژنوم سازمان تألیف دکترغلامرضا گودرزی و دکتر مهرداد راستگو که توسط انتشارات مهر آریا منتشر شده است اقدام نمود.ضمن تبریک به نویسندگان این اثر وزین، بد ندیدم این رونمایی را بهانه ای کنم برای پرداختن به ژنوم سازمانی شهرداری تهران در دوره دکتر زاکانی به عنوان شهردار کنونی تهران...

یادداشت مجتبی شیرخدائی، شهرساز و برنامه‌ریز شهری

بیش از دو دهه از آغاز «پویش حکمروایی» توسط برنامه اسکان سازمان ملل متحد می‌گذرد؛ اما همچنان فاصله قابل‌توجهی میان مدیریت شهری تهران و معیارهای «حکمروایی خوب» وجود داشته که توسط شهروندان نیز احساس می‌شود. سازمان ملل متحد، حکمروایی خوب را فرایندی همه‌شمول و چندبعدی می‌داند که بر اصولی همچون کارایی، شفافیت، پاسخگویی و مشارکت شهروندان استوار است.

گزارش نورا حسینی

در حالی که برخی مسئولان از تبدیل مدارس، مساجد و پارکینگ‌ها به پناهگاه‌های اضطراری سخن می‌گویند، کارشناسان ایمنی و شهرسازی هشدار می‌دهند که این نگاه ساده‌انگارانه می‌تواند در شرایط بحرانی، به جای نجات، فاجعه بیافریند. علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با انتقاد از برخی نگاه‌های غیرتخصصی به موضوع پناهگاه‌سازی در تهران تصریح می‌کند که موضوع «احساس پناهگاه» با مفهوم فنی «پناهگاه» کاملاً متفاوت است، اما در کلام برخی مسئولان این دو به‌اشتباه هم‌معنا در نظر گرفته می‌شود. علی اعطا، پژوهشگر شهری و معماری و عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر پنجم معتقد است نمی‌توان برای احداث پناهگاه به‌صورت منفرد و جدا از یک نگاه کلان‌نگر، طرح و ایده ارائه داد و این کار، علاوه بر مطالعات کلان، به ضوابط و مقررات فنی و تکنیکال نیاز دارد. نمی‌توان ابتدا بیل و کلنگ پناهگاه‌سازی را به زمین زد و بعد به فکر ضوابط و مقررات فنی آن افتاد.

گفتگوی اختصاصی روزن‌آنلاین با پیروز حناچی

تاوان سنگین انفعال؛ چرا قواعد پدافند غیرعامل در پروانه‌های ساختمانی از سوی نظام مهندسی نادیده گرفته می‌شود؟ روزن‌آنلاین، فائزه مومنی:‌ تهران در دهه‌های گذشته با تهدیدهای متعددی مواجه بوده است؛ از جنگ و حملات هوایی گرفته تا زمین‌لرزه‌های احتمالی و بحران‌های پیش‌بینی‌نشده. با وجود این پیشینه و تجربه‌ها، همچنان نکته مبهم این است که چرا اصول پدافند غیرعامل در طراحی ساختمان‌ها و صدور پروانه‌های ساختمانی به‌طور جدی و الزام‌آور رعایت نمی‌شود. پدافند غیرعامل شامل مجموعه اقداماتی است که برای کاهش خسارات ناشی از تهدیدهای طبیعی یا ساختگی اجرا می‌شوند؛ اقداماتی مانند طراحی پناهگاه‌های امن، استفاده از مصالح مقاوم، و پیش‌بینی سیستم‌های کنترلی خودکار در مواقع بحران. در کشورهای دیگر، رعایت این اصول بخشی جدایی‌ناپذیر از قوانین ساخت‌وساز است، اما در بسیاری از شهرهای ایران هنوز این نگاه پایدار نشده است. در گفت‌وگو با پیروز حناچی،‌ شهردار سابق تهران و عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشور به بررسی علل و پیامدهای این کاستی‌ها، و ارزیابی نقش نظام مهندسی، دانش‌بنیان‌های فعال و آموزش مهندسان در ارتقای تاب‌آوری سازه‌ها می‌پردازیم.

فرشید سامان‌پور، پژوهشگر شهرسازی

در آذرماه 1402بود که به همت آقای دکتر اعطا یک شماره از ویژه‌نامه اهالی روزنامه شرق به نقد بخش مسکن برنامه هفتم توسعه اختصاص یافت. متخصصان زیادی از زوایای مختلف به نقد موضوع پرداختند از جمله به مسألۀ خزش شهر و تبعات گسترش افقی شهرها که برنامه هفتم به آن دامن می‌زد. من هم در کنار این بزرگان افتخار مشارکت داشتم و بُعد نسبتاً مهجورتری از موضوع را در آن زمان طرح کردم: تاثیر منفی گسترش شهرها و روستاها بر قابلیت دفاع از شهرها.

علی سلطانی، استاد دانشگاه و پژوهشگر توسعه شهری

نام‌گذاری معابر شهری، صرفاً اقدامی تکنیکی یا ثبتی نیست، بلکه کنشی است نشانه‌شناختی و هستی‌ساز، که در آن، دو قطب متقابل و در عین حال درهم‌تنیده‌ی حافظه‌ی تاریخی و اراده‌ی سیاسی در حال تقابل و تعامل‌اند. خیابان‌ها، میادین و فضاهای شهری، در حکم نوشتارهای نمادینی‌اند که هویت جمعی نه‌فقط بر سطح فیزیکی، بلکه بر هستیِ زیسته‌ی ساکنان آن نگاشته می‌شود...

سید جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران، خواستار ابطال فوری نامه ابلاغ‌شده به شهرداران مناطق شد و تأکید کرد اجرای آن مغایر قوانین شورا است.