زنان و شهر امن؛ چگونه شهرها می‌توانند امنیت زنان را تضمین کنند؟

سارا، یک کارمند بخش خدمات، مجبور بود به دلیل اضافه‌کاری تا ساعت ۱۰ شب در محل کار بماند. هنگام بازگشت خیابان‌ها خلوت شده بودند و تنها نور پراکنده‌ی چراغ‌های خیابان راه او را روشن می‌کرد. هر قدم که برمی‌داشت، سایه‌هایی که از کنارش می‌گذشتند ضربان قلبش را تندتر می‌کردند. وقتی صدای پای نامعلومی را پشت سرش شنید، ترسی تمام وجودش را فرا گرفت. هرچند اتفاق ناگواری نیفتاد، اما این حس ناامنی برای او واقعی و آزاردهنده و تکراری بود.

سارا تنها یک نمونه از هزاران زنی است که روزانه در شهرها با احساس ناامنی مواجه می‌شوند و این موقعیت برای زنان فقط یک نگرانی فردی نیست، بلکه مسئله‌ای اجتماعی است که ریشه در ساختارهای شهری، فرهنگی و مدیریتی دارد.

از عواملی که باعث افزایش این ناامنی می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تاریکی و نبود روشنایی کافی در معابر

خیابان‌های کم‌نور و کوچه‌های تاریک، از مهم‌ترین عوامل ایجاد حس ناامنی در زنان هستند. بسیاری از فضاهای عمومی، به‌ویژه در مناطق کم‌تردد، فاقد نور کافی هستند که این مسئله هم ترس زنان را افزایش می‌دهد و هم امکان وقوع جرم را بیشتر می‌کند. شهرداری‌ها و نهادهای مسئول باید روشنایی مناسب را در تمامی نقاط شهر، به‌ویژه در کوچه‌های فرعی و خیابان‌های کم‌تردد، تأمین کنند.

حضور کم‌رنگ پلیس در ساعات شب

بسیاری از مناطق شهری، به‌ویژه در ساعات شب، کاملاً خلوت می‌شوند و نظارت کافی در آن‌ها وجود ندارد. در چنین شرایطی، حتی اگر زنی مورد آزار یا حمله قرار بگیرد، ممکن است هیچ‌کس برای کمک حضور نداشته باشد. عدم حضور مأموران امنیتی یا گشت‌های شهری در این مناطق، باعث افزایش خطر و کاهش اعتماد زنان به امنیت عمومی می‌شود .با تقویت گشت‌های پلیس در ساعات شب، نصب دوربین‌های نظارتی و ایجاد سامانه‌های گزارش آنلاین، می‌تواند احساس امنیت زنان را افزایش داد.

نبود وسایل حمل‌ونقل عمومی ایمن در ساعات پایانی شب

بسیاری از زنان مجبورند تا دیروقت کار کنند، اما  بسیاری از اتوبوس‌ها و متروها بعد از یک ساعت مشخص فعالیت خود را متوقف می‌کنند و تاکسی‌های ایمن نیز همیشه در دسترس نیستند. این مسئله باعث می‌شود که زنان ناچار شوند مسیرهای طولانی را پیاده بروند یا از وسایل حمل‌ونقل شخصی نامطمئن استفاده کنند، که هر دو مورد می‌تواند آن‌ها را در معرض خطر قرار دهد. اختصاص وسایل نقلیه عمومی در ساعات پایانی شب و ایجاد تاکسی‌های امن مخصوص بانوان، راه‌حلی مؤثر برای کاهش خطرات خواهد بود.

آزارهای خیابانی و عدم برخورد جدی با مزاحمان

متأسفانه، بسیاری از زنان در طول روز با مزاحمت‌های خیابانی مواجه می‌شوند، اما نبود قوانین سخت‌گیرانه و عدم گزارش‌پذیری آسان، موجب ادامه این مشکل شده است.

 اجرای قوانین جدی علیه مزاحمت‌های خیابانی، آموزش عمومی درباره حقوق زنان و ایجاد بسترهای حمایتی برای گزارش موارد ناامنی، می‌تواند در بلندمدت تأثیرگذار باشد.

در نتیجه ایجاد شهری امن، حق همه شهروندان، به‌ویژه زنان است. مشارکت فعال زنان در تصمیم‌گیری‌های شهری، نظارت‌های دقیق‌تر و اجرای سیاست‌های حمایتی می‌تواند گامی مهم در جهت تحقق این هدف باشد. اگر شهری داشته باشیم که در آن هیچ زنی مجبور نباشد با ترس و اضطراب از خیابان عبور کند، می‌توان گفت که به شهری عادلانه‌تر و انسانی‌تر نزدیک شده‌ایم.