تیر خلاص به میراث جهانی
الحاق قلب هیرکانی به حریم شهر بهشهر ابلاغ شده است. کارشناسان میراث‌فرهنگی می‌گویند: «این ابلاغ تیرخلاص را به میراث جهانی باغ تاریخی عباس‌آباد می‌زند.» پیش‌بینی می‌شود به زودی یکی از بزرگترین و کم‌نظیرترین باغ‌های ایرانی مشمول قوانین شهری می‌شود؛ احتمال ساخت‌وسازها در عرصه تاریخی، آسیب به جنگل، گسترش گردشگری ناپایدار، خروج از ثبت جهانی و بسیاری آسیب‌های دیگر... قربانی که اکنون بهره‌بردار آن یک انجمن خیریه زندانیان است، چندی دیگر قسمت شهرداری می‌شود در حالی که یونسکو آن را به عنوان یک باغ خارج از محدوده شهری ثبت کرده است!
فاطمه علی‌اصغر - الحاق قلب هیرکانی به حریم شهر بهشهر ابلاغ شده است. کارشناسان میراث‌فرهنگی می‌گویند: «این ابلاغ تیرخلاص را به میراث جهانی باغ تاریخی عباس‌آباد می‌زند.» پیش‌بینی می‌شود به زودی یکی از بزرگترین و کم‌نظیرترین باغ‌های ایرانی مشمول قوانین شهری می‌شود؛ احتمال ساخت‌وسازها در عرصه تاریخی، آسیب به جنگل، گسترش گردشگری ناپایدار، خروج از ثبت جهانی و بسیاری آسیب‌های دیگر... قربانی که اکنون بهره‌بردار آن یک انجمن خیریه زندانیان است، چندی دیگر قسمت شهرداری می‌شود در حالی که یونسکو آن را به عنوان یک باغ خارج از محدوده شهری ثبت کرده است!
برای درک بهتر از عمق این فاجعه به تصویر بالا نگاه کنید، 7 کیلومتر فاصله که کوه و جنگل آن را پر کرده‌اند، بین شهر و باغ جهانی عباس‌آباد وجود دارد. سوال اینجاست که با وجود این فاصله چرا و چطور عده‌ای تصمیم می‌گیرند، این مجموعه بخشی از حریم شهری شود که حتی از پس مراقبت باغ‌های ملی درون شهری خود برنمی‌آید. چطور ممکن است که محوطه باستان‌شناختی که وسعت عرصه آن ۴۲۰ هکتار می‌رسد را حفاظت و مراقبت کند؟
آن هم باغی را که شاه عباس صفوی در سال ۱۰۲۰ هجری قمری در میان کوهستان و جنگل‌های هیرکانی برپا کرد. سال 1346 ثبت ملی شد تا برای همیشه در پناه قانون قرار بگیرد. در سال ۱۳۹۰به شماره ۱۳۷۲ در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت تا جهانیان آن را بشناسند. این مسئله در میان همه ملت‌ها قطعی است، وقتی اثری ثبت جهانی می‌شود، میزان حفاظت از آن چند برابر می‌شود اما در ایران ناگهان ورق برمی‌گردد و در سال ۱۳۹۴ با حکم دادستانی اداره‌کل میراث از مدیریت این باغ تاریخی خلع ید می‌شود و آواره در رویای یک مدیریت یکپارچه بین منابع طبیعی، آب منطقه‌ای و میراث فرهنگی. موضوع الحاق مجموعه به حریم شهر از سوی شهرداری بهشهر از سال 1399 پیشنهاد می‌شود اما در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان با مخالفت وزارت میراث فرهنگی رد می‌شود.
دو روز بعد ناگهان با اصلاحیه‌ای عجیب و به رغم مخالفت‌های متعدد وزارت میراث فرهنگی، درنهایت الحاق عرصه باغ تاریخی عباس‌آباد به حریم شهر بهشهر در دولت رییسی تصویب می‌شود. معاون وقت میراث فرهنگی در همان زمان در نامه‌ای به احمد حسین‌زادگان، استاندار وقت مازندران اعلام می‌کند که براساس بند ۱۱ ماده ۳ اساسنامه وزارت میراث فرهنگی، موافقت نهایی درخصوص طرح‌های جامع و تفصیلی پهنه‌های تاریخی برعهده میراث بوده و خواستار لغو الحاق می‌شود.
اما با نادیده گرفتن نظر وزارت میراث الحاق در شورایعالی شهرسازی و معماری تصویب نهایی می‌شود؛ پس از آن ۲ استاندار وقت مازندران نیز طی مکاتباتی با وزیر راه و شهرسازی صراحتاً خواستار ابطال مصوبه الحاق شده بودند. اما الحاق این مجموعه نه تنها ملغی نشد بلکه در ماه گذشته نیز ابلاغ شد. این بار باید دید که در زمان وزارت صالحی‌امیری چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا یک بار برای همیشه تکلیف این مجموعه روشن نمی‌شود؟ یا باید منتظر بود شاهد اولین خروج آثار تاریخی ایران از فهرست میراث جهانی باشیم. کارشناسان میراث می‌گویند: «نجات مجموعه جهانی باغ عباس‌آباد بهشهر می‌تواند یکی از بزرگترین دستاوردهای میراث‌فرهنگی در چند سال گذشته باشد.»
