متروپل؛ نماد بی اعتنایی به معماری شهرسازی و مدنیت

مردم شریف ایران هموطنان داغدیده آبادان و خوزستان  

انجمن صنفی مهندسان مشاور معمار و شهر ساز ضمن عرض تسلیت و ابراز همدردی با هموطنان داغدار  آبادانی و خوزستانی که در سوگ عزیزان در فاجعه تلخ سقوط متروپل نشسته اند لازم میداند نکاتی را  جهت پیشگیری از تکرار وقایع ناگوار مشابه در حوزه ساختمان معماری و شهرسازی با امید به اصلاح روندهایی که موجد چنین فجایعی میشوند خاطرنشان سازد:  

۱- متروپل به عنوان یک مصداق عینی تضعیف نقش عنصر فنی و مهندسی در روند طراحی نظارت و  ساخت در شهرهاست. سقوط متروپل به همگان یادآوری کرده است که اگر مهندسان مشاور  معماری و شهرسازی و متخصصان ذیصلاح از مدار ،طراحی ،نظارت اجرا و مدیریت نگهداری و  بهره برداری ساختمانها حذف شوند و یا به زور سرمایه داران و سکوت مسئولان کنار گذاشته شوند  وقوع فجایع مشابه دور از انتظار نخواهد بود.  

۲- متروپل به عنوان یک کانون معیوب نارس و فاجعه بار به همه یادآوری کرده است که در شناسایی  و سنجش ساختمانهای پرخطر و ناایمن به هیچ وجه تعلل جایز نیست رصد دائمی و شفافیت در  خصوص شناسایی و معرفی ساختمانهای پرخطر و ناایمن در همه شهرهای کشور از کلانشهرها تا  مراکز استانها و تا شهرهای بزرگ و میانی امری ضروری و حیاتی است.  

3- متروپل به عنوان یک بنای نیمه کاره اما در حال بهره برداری مانند بسیار نمونه ساختمانهایی که  پیش از پایان کار و پیش از دریافت مجوز شتابزده افتتاح میشوند و مورد بهره برداری قرار  میگیرند به همه مسئولان و به همه نهادهای نظارتی یادآوری کرده است که تا پیش از دریافت  پایان کار به هیچ وجه نباید اجازه بهره برداری به هیچ بنایی داده شود.  

4- متروپل را باید محصول فرآیند کاسبکارانه ای دانست که منافع سرمایه داران و سازندگان را بر ایمنی  و جان انسانها ارجح میداند و در این مسیر به شیوه های مختلف سعی بر تضعیف نظارت های فنی  و تخصصی داشته و دارد.

5- متروپل نتیجه تعارض منافع است. تا زمانی که شهرداریها برای تأمین بودجه خود ناگزیر به  شهر فروشی و تراکم فروشی و طبقه فروشی باشند شهر به عنوان حق همگانی و منفعت عمومی  در این روند سوداگری تباه میشود متروپل به همگان یادآوری کرده است که اگر مسئولانه و  آگاهانه به اصلاح این چرخه معیوب پرداخته نشود دور نیست با تبدیل شهرداری به شریک  سازندگان در قالب مصوبه شراکت عمومی خصوصی به مثابه پاشنه آشیل نظارت فنی بر  ساخت و ساز در شهرها باز هم منافع عمومی شهر و شهروندان قربانی شود.   

6- متروپل در عرصه سرزمینی منطقه آزاد اروند خلق شده است. تداخل رویه های مدیریتی و قانونی  مناطق آزاد در محدوده شهرهای آبادان خرمشهر و مینوشهر و عدم پاسخگویی به چالشهای  مشترک شهرداری و منطقه آزاد فرصتهایی را برای عبور از قانون و زیر پا نهادن اصول و معیارهای  شهرسازانه و معمارانه رایج در سرزمین اصلی یا در مناطق آزاد موفق دنیا فراهم سازد. فاجعه  متروپل به همگان یادآوری کرده است که فضای دوگانه مدیریتی در سطح منطقه آزاد که نماد  یک ضعف درونی بوده اینک به یک تهدید جدی مدیریت شهری و منطقه ای بدل شده و نیازمند  چاره جویی است.  

7- متروپل اما تنها سقوط یک ساختمان نیست متروپل نمادی از سقوط یک شهر است. آبادانی که  روزگاری آباد بود و از کمند محاصره دشمن خارجی و ارتش بعثی عراق دلاورانه رهایی یافت اما  در محاصره سیاستهای نادرست توسعه منطقه ای و بی اعتنایی به الزامات پایه توسعه شهری و  محلی به نماد سقوط مدنیت تبدیل شد شهرسازی و معماری دوران مدیریت شرکت نفتی که  هنوز ساختارهایش در بریم و بوارده پابرجاست دستخوش تهدیدهای زیست محیطی، فقدان  دسترسی به خدمات پایه شهری و هجوم بیکاری و فقر نمایان شهری شده است. سقوط متروپل که  به مسئله و بحران آبادان تبدیل شده به همگان یادآوری کرده است که راه رفته خطا بوده است  تا فرصت باقی است با اتکای به سرمایه های اجتماعی فرهنگی و تاریخی شهر و منطقه شاید بتوان  این درد را درمان کرد و فرصت داد تا هموطنان داغدار آبادانی و خوزستانی به حقوق پایه شهروندیشان برسند.