تغییر ماهیت خط زرد «همت»؟

روزن آنلاین - نام خطوط ویژه پرسرنشین یا همان HOV مدتی است که بر سر زبان برخی از مسئولان شهری افتاده است، خطوطی که قرار است به خودروهای پرسرنشین اختصاص پیدا کند و صحبت از ایجاد آن در دوره مدیریت شهری محمد باقر قالیباف هم مطرح بود. 

آبان امسال پوریا علیمردانی، مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهر تهران خبر داد که در فاز اول، بزرگراه همت برای اجرای طرح خط ویژه حمل و نقل پرسرنشین انتخاب شده است که در نیمه غربی این محور در حدفاصل بزرگراه صیاد تا منطقه ۲۲ اجرایی می‌شود. اما به نظر می‌رسد که طی سه ماه گذشته جز یک خط‌کشی زردرنگ در بزرگراه همت هیچ اتفاق تازه‌ای نیفتاده است. آیا اجرای این طرح منتفی شده است؟ رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در گفت‌وگو با «روزن آنلاین» درباره ابهامات این طرح توضیحاتی می‌دهد. 

به گزارش روزن آنلاین، بزرگراه شهید همت، اولین گزینه برای اجرای خطوط HOV در تهران تعیین شده است. HOV مخفف عبارت High-Occupancy Vehicle است و به خطوط خاصی در بزرگراه‌ها اشاره دارد که برای خودروهایی طراحی شده‌اند که تعداد مشخصی از سرنشین (معمولاً ۳ یا بیشتر) دارند. هدف اصلی HOV کاهش ترافیک، مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانه‌ای از راه تشویق به اشتراک‌گذاری خودرو (Carpooling) یا استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی است.

صحبت اجرای این خطوط اختصاصی فقط در تهران مطرح نشده است، بررسی‌ها نشان می‌دهد برخی از بزرگراه‌های اصلی در کانادا و ایالت کالیفرنیا و تگزاس در آمریکا هم این ایده اجرا شده است. هدف این کشورها هم از اجرای این خطوط کاهش بار ترافیک بوده است. در ماه‌های اخیر برخی از مدیران شهری هم از این خطوط بارها یاد کردند، اما هنوز اثری از آن در بزرگراه همت نیست. اکنون چند پرسش مطرح است؛ اینکه آیا اجرای این خطوط منتفی شده است؟ و آیا بزرگراه همت گزینه مناسبی است یا به خاطر تردید درباره این انتخاب، کار متوقف شده است؟ سید جعفر تشکری هاشمی، رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران از برگزاری جلساتی در کمیسیون درباره این طرح خبر می‌دهد. او می‌گوید: «با توجه به ابهاماتی که راجع به اجرای این طرح بود و مسائل فنی که در اجرا به نظر می‌رسید وجود دارد، بحث مفصلی کردیم و نهایتاً قرار بر این شد در جلسه دیگری باز هم اطلاعات بیشتری را به ما بدهند.» رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای شهر تهران با استناد به ارزیابی‌های اولیه تاکید می‌کند: «این طرح که برای خودروهای سواری پر سرنشین  در نظر گرفتند، به هیچ عنوان اولویت ندارد.» 

تشکری هاشمی تاکید دارد که اولویت اصلی شبکه حمل و نقل عمومی است: «یعنی اتوبوس‌ها بتوانند در یک خط ویژه تردد داشته باشند که متاسفانه می‌بینیم در همین بزرگراه چنین امکانی نیست؛ متاسفانه تعداد خطوط اتوبوسرانی در محدوده غرب تهران که این طرح اجرا می‌شود، بسیار کم است و شهرداری باید تعداد خطوط اتوبوسرانی‌اش را زیادکند. به خصوص که ناوگان هم خریداری شده است و ناوگان جدید هم در اختیارشان قرار گرفته است.»

او می‌گوید:  «باید ناوگان اتوبوسرانی را تقویت کنند و برایشان در صورت لزوم خط ویژه بگذارند؛ در همت مشکلی بهوجود نمی‌آید. اما اینکه برای خودروهای کم سرنشین سواری بخواهند این کار را انجام بدهند، به نظر ما به هیچ عنوان نه اولویت دارد و نه به لحاظ فنی شدنی است.» رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران تاکید دارد که وارد و خارج شدن از این خطوط مخاطراتی دارد و تجهیزات زیاد و پرهزینه‌ای برای کنترل هوشمند هم نیاز دارد: «همه این کارها برای یک آورده بسیار کم‌بها و کم‌ارزش به نظر من پذیرفته نیست اما در عین حال این فرصت را به شهرداری دادیم تا در جلسه بعدی باز هم اطلاعات بیشتری در اختیار ما قرار دهند.» 

او در پایان اضافه می‌کند: «امیدوارم که مسیرشان یعنی سیستم تصمیم گیری‌شان را به این سمت ببرند که به جای خودروی سواری پرسرنشین که نهایتاً می‌تواند دو یا سه نفر باشد به سمت حمل و نقل اتوبوسی که بهترین راه حل است، حرکت کنند.»