کارگران مشغول کار هستند!
✍🏻محدثه انصاری؛ کارشناس ارشد مرمت و نایب دبیر سازمان مردم‌نهاد همبود نصف جهان
نوشته‌ای بزرگ روی بنری ابتدای کوچۀ ابواسحاقیه اصفهان، محله‌ای تاریخی که امروزه بخشی از محلۀ دردشت و شهشهان است و از نام کهن آن تنها نام یک کوچه باقی مانده و در سالیان اخیر دستخوش تخریب‌هایی بی‌مهابا در بافت تاریخی ارزشمند و مهم خود شده است. محله‌ای که در سال‌های گذشته، به‌واسطۀ خانه‌های ارزشمند صفوی و قاجاری آن که چشم به راه ثبت در فهرست آثار ملّی‌اند، در رسانه‌ها خبر ساز بوده است.
پرسش اصلی این است: کارگران مشغول چه کاری هستند؟ آن هم در محله‌ای که در حریم ثبت جهانی مسجد جامع اصفهان واقع است، از محله‌های مهم اصفهان کهن و شاه‌نشین دوران سلجوقی، تیموری و صفوی بوده، علامه مجلسی و خاندان ایشان در خانه‌های در حال تخریب آن ساکن بوده‌اند و به نوعی بخشی از میراث تشیع اصفهان است و امروزه روز به روز مداخلات ما و بی‌عمل نهادهای متولی امر حفاظت و مرمت برای عدم آسیب به منافع عده‌ای که از تخریب سود می‌برند، میراث کمتری از آن برای آیندگان باقی می‌گذارد.
بر اساس مصاحبۀ هفتۀ جاری اعضای سمن «همبود نصف جهان» با اهالی محله‌ی ابواسحاقیه، گویا بالاخره پیگیری مستمر ساکنان و سازمان‌های مردم‌نهاد فعال درحوزه میراث فرهنگی در راستای حفاظت از بافت تاریخی موجود به عنوان گام نخست منجر به طرحی برای کوچۀ ابواسحاقیه شده است که قرار است در بهمن ماه اجرایی شود. اما آنچه مردم و فعالین شهری می‌گویند این است که هیچ شفافیتی درباره‌ی طرح فوق وجود ندارد و جامعه محلی و سمن‌ها نیز با وجود پیگیری از سازمان‌هایی مانند شهرداری مرکز و شهرداری ناحیه سه اصفهان و سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، هیچ پاسخ درستی دربارۀ چیستی و چگونگی طرح نگرفته‌اند و فقط قول‌هایی مبنی بر ساماندهی وضعیت کوچه گرفته‌اند. ساماندهی‌ای که در ادبیات این سازمان‌ها به‌معنای اجرای کف‌سازی غیر اصولی و بی‌توجه به بستر بوده است.
همچنین با توجه به سبقه سازمان‌های مذکور در حفاظت از محله و عیان بودن میراث درحال تخریب آن با وجود ارزش بسیار، دلنگرانی‌های بسیاری برای ساکنان محله و فعالان حوزۀ میراث فرهنگی و بافت‌های تاریخی ایجاد شده است و این گمان را به وجود آورده که این طرح نه تنها گام نخست حفاظت، بلکه زخمی دیگر بر پیکر نیمه جان آن باشد که با رویکرد نوسازی و معماری چون گذشته و نه با نگاه حفاظت و مرمت انجام شود.
البته این احتمال نیز وجود دارد، که منظور این نهادها از وجود طرح برای گذر ابواسحاقیه، همان کف‌سازی‌های بی‌هویت باشد، با این وجود آنچه در صحبت مردم ساکن در این محله مشهود است، انتظار برای دیدن مشکلات و مسائل آنها و شنیدن نظراتشان و اعلام شفاف این طرح‌ها به آنهاست، تا در صورت وجود خطر و تهدید برای این بافت مانع از انجام اقدامات اجرایی شوند و در صورتی که طرح، به درستی مشکلات آنها را شناسایی و به‌دنبال تجویز راه‌حل بوده باشد از آن حمایت و در طرح‌ها مشارکت داشته باشند.
▫️پ.ن: این متن بر اساس مصاحبه‌ی «سازمان مردم‌نهاد همبود نصف جهان» با چند تن از ساکنان محترم محله‌ی ابواسحاقیه اصفهان در تاریخ ۲۷ و ۲۸ دی‌ماه ۱۴۰۲ نوشته شده است.
